On Air Time for Brass Ian Cottier | 9:00pm - 10:00pm

Traa dy Liooar, 6oo Mee Houney 2023

Meeryn ass Traa dy Liooar, Jelune 6oo Mee Houney 2023.

Ta Ard Sheckter Kiarail Vannin, Teresa Cope, gra dy nee ard scanshoil ta shareaghey cultoor Kiarail Vannin bentyn da failley as freayll olteynyn y wirran echey. Shoh ayns blein as ta boandyryn Colleish Reeoil y Voandyrys er stholkey daa cheayrt dy hoilshaghey magh y plaiynt oc mychione argid faill as yn stayd ayn t’ad gobbraghey. Chammah’s shen ta fir lhee gobbraghey ’sy thie lheiys loayrt mychione leeideilys moal as gennid dy chouyr.

Ta barney er jantys jeadyssagh liorish Colleish Reeoil y Voandyrys ec y traa t’ayn, choud’s ta teiy goll er cummal lurg cheb noa er argid faill veih Kiarail Vannin. Ta Bnr Cope gra, sy lhing shoh, dy nee red scanshoil ta argid faill.

Ta Bnr Cope gra dy vel cultoor y heshaght aynjee ta sleih gobbraghey fer jeh ny reddyn smoo foddee Kiarail Vannin jannoo dy chur er sleih gennaghtyn dy vel ad smooinit dy ve feeu, as er nyn gummal seose, as dy vel eh ny voayl yindyssagh dy ghobbraghey ayn. T’ee gra dy vel ad er loayrt roish nish mychione yn scansh jeh’n chostys bea as ooilley ny reddyn shen chochianglt rish cheumooie jeh Kiarail Vannin, vees scanshoil, gollrish thieys vees fordrail, yn ablid dy ghientyn moggylyn, kiarail clienney mie, scoillyn miey. T’ee gra dy vel adsyn shen ny reddyn ta cooney lesh Kiarail Vannin freayll sleih ayns shoh ’syn Ellan. 

Agh ta Bnr Cope gra, fy yerrey, dy vel cheb mie er argid faill, lesh cragh bentyn da’n chostys bea, ny vees madyral dy mooar da sleih, as dy vel ooilley ny reddyn shen ve ayn as ry gheddyn ec fer er-lheh, as feme er gennaghtyn dy vel jerkalys mie ’sy choorse echey ayns shoh, dy vel eh jeant booiagh dy mooar ec yn obbyr echey, as dy vod eh fordrail dy vaghey ayns shoh, as dy vaghey dy mie. 

Er-lesh Bnr Cope dy vel Kiarail Vannin er jeet er oaie mie dy liooar ayns yn daa vlein shoh chaie. T’ee gra dy vel cultoor red ennagh as ta feme er tannaghtyn lesh gobbraghey er, as dy vel feme er freayll rish jannoo seose tosheeaght mooar, as feme er Kiarail Vannin tannaghtyn lesh lhiasaghey ny breeghyn noa shen. T’ee gra dy ren Kiarail Vannin clou y strateish echey er sleih as yn aght dy cochiangley roo y vee shoh chaie ayns y phlan three bleeaney echey, cur enn er yn scansh jeh cur leagh as goaill kiarail jeh foaynoo olteynyn y wirran echey, as jannoo shickyr dy vel Kiarail Vannin goaill stiagh dy chooilley pheiagh myr sheshaght, as dy vel claare mie dy liooar jeh plannal as traenal ny obbreeyn cur schleiyn da sleih. 

Ta Bnr Cope gra dy vel dy kinjagh tooilley ry yannoo, as er-lesh dy vel Kiarail Vannin cur enn er dy vel mooarane dy yannoo, dy gheddyn yn ymmyrkey co-hassooagh trooid yn cheshaght, agh dy vel shen as ta Kiarail Vannin currit da dy mooar.

---oooOooo---

Ta’n Tashtey er veeraghey dy jean yn Reiltys arrish jeh gioal Reiltys y Reeriaght Unnaneysit er ny ta sleih cheet er myr yn ghlass three filley bentyn da pensionyn ’sy chlaare argidoil ’sy vlein shoh cheet, agh dy vel shen lhie er yn Reeriaght Unnaneysit ve currit da’n reaghys. 

Rere yn ghlass three filley, ta pension y steat bishaghey dagh Mee Averil rere yn er syrjey jeh three saaseyn: bolgey argidoil rere yn ayndagh prios kionnee Mean Souree ’sy vlein roish shen; y bishaghey er mean ayns argid faill trooid y Reeriaght Unnaneysit; ny bishaghey 2.5%. My vees ymmyd jeant jeh’n ghlass three filley, yinnagh pensioneryn geddyn bishaghey mysh 8.5% ’sy vlein shoh cheet. 

Ta’n Shirveishagh Tashtee, yn Fer Lhee Alex Allinson, er hayrn y vreid jeh cooney vees feeu nane ponk hoght millioon punt dy chooney lesh sleih t’ayns gaue smoo lesh y chostys bea y geurey shoh cheet. T’ad shoh goaill stiagh bonus geuree son sleih as t’ad cosney cooney cadjin argidoil son cheet stiagh injil, as bonus ny Nollick son pensioneryn vees £40.  

Nee kied chellveeish nastee tannaghtyn ayn son sleih ny shinney na 75 derrey jerrey 2024.

---oooOooo---


Ta'n Shirveishagh Cooishyn Sthie, Jane Poole-Wilson, gra dy vel ymmyrkey noa trooid ymmodee jantyssyn dy chur-rish kimmeeys druggey as goaill far-vondeish jeh paitchyn jeeaghyn dy ve gobbraghey dy mie as dy vel builley jarrooagh magh ass, agh t'ee gra dy bee aa-scrutaght jeant jeh. Va feyshtyn currit er Bnr Poole-Wilson liorish Oltey yn Chiare as Feed son Doolish Hwoaie, David Ashford, va shirrey dy aa-hickyraghey paarentyn. Ta keim prowallagh goll er jannoo jeh'n Rhollan Choadee Multi-Jantyssagh rish shey meeaghyn. 

Ta Bnr Poole-Wilson gra dy nee cramp ta cooishyn as far-vondeish goll er jannoo jeh paitchyn as nagh vod ny meoiryn shee strepey noi oc nyn lomarcan. T'ee gra dy vel shoh yn oyr dy vel yn Rhollan cho lane-femoil, er y fa t'ee cummal seose ymmyrkey multi-jantyssagh, ayn ta ny meoiryn shee cooilleeney paart scanshoil. T'ee gra, myr ayrn jeh Rhollan, dy vel chaglymyn laaoil ayn, lioroo ta parteeassyn multi-jantyssagh cur enn er paitchyn as foddee ayns gaue jeh far-vondeish, as jannoo plannyn aarloo ooilley cooidjagh dy choadey ad.

---oooOooo---

Ta fysseree Reiltys y Reeriaght Unnaneysit soilshaghey magh dy vel yn earroo dy cholughtyn vees brishey ayns Sostyn as sy Vretin ny syrjey ny lurg y chragh argidoil 2009. Ta ny kerrooyn troggee, myn-chreck as oltaghey nyn mast'oc as ta'n builley smoo orroo. Ren yn earroo dy cholughtyn cheet dy ve brisht er n'gholl seose liorish 10%, eddyr Jerrey Souree as Mean Fouyir, cosoyley rish y traa cheddin nurree.

Choud's nagh vel ny fysseree shoh goaill stiagh Ellan Vannin, ren Ard Sheckter Sheshaght Lught Traghtee Ellan Vannin, Rebecca George, jeeraghey ard soilshey er ny preayssyn er colughtyn syn Ellan er y gherrid. T'ee gra dy vel yn Cheshaght geddyn ayns aght skeealagh as ayns ny creearyn eck as veih leeideilee ooilley ny kerrooyn oc, ooilley ny cooishyn as ta colughtyn ayns ymmodee kerrooyn cur-rish: ny staydyn s'doillee son dellal as va roue rish jeihyn dy vleeantyn.

---oooOooo---

Ta Loayreyder yn Chiare as Feed, Juan Watterson, er chur bree da protocol as s’feer ghoan eh dy vel ymmyd jeant jeh, ayns eab dy yannoo shickyr dy vel politickeyryn sessal dy kiart slattys treealit ec yn Shirveishagh Gastid Dellal, Tim Johnston, dy chastey y coarys kied obbree rish daa vlein. Ta Mnr Watterson gra dy vel caghlaaghyn cummyssagh da’n clattys ayns feme jeh aa-scrutaght sodjey as t’eh cheet orroo myr arganeagh.

Ta Mnr Watterson gra dy vel sleih er ve aa-scrutaghey gyn scuirr reillyn beayn  neayr’s v’eshyn ny Loayreyder, as ta earrooyn dy chaghlaa er jeet stiagh ayn, as reddyn jeh’n lheid as Recortys yn Obbyr, vees cur da olteynyn tooilley fys mychione reddyn ry heet, dy chur tooilley traa dy lhaih ooilley y fo-clattys vees cheet trooid. T’eh gra, ec y traa ghow eshyn toshiaght, nagh row agh daa hiaghtin dy lhaih dy chooilley red sy clane job lot, as nagh row shen dy liooar, as myr shoh nish ta tooilley traa lowit son shen.

Ta Mnr Watterson gra dy vel ny caghlaaghyn jeant 2021 lowal ny politickeyryn neesht dy hroggal neese cooish as shirrey farkaght, er yn oyr dy nee cooish ee jeh scansh foddey smoo, as choud’s nagh vel ee jeant rere oardagh eginagh, eisht my vees earrooyn dy liooar ayns foayr jeh shen, foddee ee y  ve currit dy gholl ny smelley beggan, currit trooid ny banglaneyn, dy cummyssagh, ny eer ynrican currit ny s’anmee ’sy Chlaare Obbyr, ynrican dy vel ablid da olteynyn cowraghey magh dy vel shoh red ennagh as ta feme er tooilley smooinaghtyn er na mooarane jeh ny reillyn elley ta olteynyn cur-rish mee er mee ayns Tinvaal.

Ta Mnr Watterson gra dy vel caghlaaghyn eie echey, vel shoh red ennagh oddys eh ceau teiy ayns foayr jeh, as son shickyrys dy vel eh fakin daa heu yn argane, as dy vod eh fakin yn aght yinnagh eh cooney lesh failleyderyn, er un cheu, as jannoo ny sloo rour obbyr oikagh, as cre nagh vel mie mychione shen? Agh t’eh gra, eisht, neesht, dy smooinaghtyn er ny sorchyn dy vuilley eiyrtyssagh bentyn da shoh, as foddee nagh vel smooinaghtyn er ve orroo, as foddee nagh vel shen er jeet magh dy bollagh ’sy cho-choyrle as va freggyrt da liorish colughtyn, agh bentyn da cooishyn feer ghiare bentyn da’n tarmaynys as cooishyn elley eiyrtyssagh cochianglt rish castey ny reillyn shen, t’eh briaght cre vees yn bun jeh shen.

Ta Mnr Watterson gra dy vel eh smooinaghtyn dy vel tooilley scrutaght dy ve jeant er y chooish er-lheh shoh, as dy vel shen yn oyr dy vel eh gra dy vel eh er chowraghey magh ad son beggan dy scrutaght sodjey liorish Tinvaal ayns ny shiaghteeyn shoh cheet.

---oooOooo---

Ta’n Shirveishagh Oik Coonceil ny Shirveishee, Kate Lord-Brennan, gra dy row ny shlee na daa-yeig as daeed thousane punt ceaut dy eeck son ynnydyn cheh ayns queig meeaghyn, myr ayrn jeh’n vree son Ynnydyn Cheh ‘sy Chovoodeeys, va jannoo seose ayrn jeh’n freggyrt da’n chragh bentyn da’n chostys bio. Eddyr Jerrey Fouyir nurree as Mee Vayrt mleeaney ren Treisht Cronchor Vannin oaseirey cur magh argid dy chooney lesh sheshaghtyn chebbal ynnydyn cheh son sleih dy heet ry cheilley, tra va doilleeid oc er coontey priosyn ard son gass. 

Ta Bnr Lord-Brennan gra, choud’s ta jerrey er jeet er yn Tashtey cur argid, nagh vel jerrey er jeet er y vree hene. T’ee gra nagh vel yn argid er-lheh shoh ry gheddyn veih’n Reiltys, agh dy vel Treisht Cronchor Vannin foast chebbal argid coonee son ynnydyn cheh trooid claare dy horytyssyn sloo, as dy vel ee greinnaghey sheshaghtyn as colughtyn dy hur-smooinaghtyn er cheet dy ve cochianglt rish. T’ee gra dy vel oardagh as dy vel yeearree my vees ad geearee reaghey chebbal jeh’n sorch cheddin lesh ynnydyn cheh ’sy chovoodeeys ayns mee ny gha shoh cheet.

---oooOooo---

Bee bishaghey mooar ’syn earroo dy ynnydyn trooid yn Ellan as ta’n Rheynn Chymmyltaght, Bee as Eirinys cur stiagh greienyn dy reayll arrey er stayd yn aer. Nee’n Rheynn goaill toshiaght er prowallys daa vlein. Ta nuy ynnydyn jeig ayns Doolish as ta arrey goll er freayll ayndaue dy reiltagh, agh hig shoh dy ve three feed ynnyd trooid yn Ellan, myr ayrn jeh kiarail y Reiltys dy aa-scrutaghey yn ymmyrkey echey bentyn da jannoo shickyr dy vel aer as awinyn as ushtey faarkee glen ayn, vees freggyrtagh da’n coontey giare currit ayns Plan yn Ellan.

Bee tubeyn scaalheaney beggey currit er croanyn lampey ayns dagh boayl as dagh mee nee’n Rheynn clou ny data vees ry gheddyn er ynnyd eggey y Reiltys.

She’n Doctor Michelle Heywood ta oltey politickagh yn Rheynn as currym er-lheh urree son yn chymmyltaght as reillyn bentyn da shen. T’ee gra dy row ny ynnydyn roish nish ooilley mygeayrt Doolish as mygeayrt buill as mooarane traaght ayndaue, as cur cheb er reirey ad, agh dy vel yn Rheynn, dy ve ny smoo strateishagh bentyn rish shoh, toiggal dy vel stayd yn aer cur builley mooar, as er lheh er paitchyn aegey as er shansteryn neesht, myr shoh dy vel eh er teiy ynnydyn cheumooie jeh scoillyn, cheumooie jeh thieyn kiarailagh, as dy vel ad ayns rieughid shirrey, shen dy yannoo shickyr dy vel yn Rheynn jannoo wheesh as vees possible dy hareaghey y stayd, mygeayrt sleih as t’ad foddey ny smoo ayns gaue. 

Ta’n Doctor Haywood gra dy vel ad freayll arrey son nitrogen dioxide as sulphur dioxide as myn-vreneenyn, as dy vel ooilley jeu shen dy bunnidagh yn eiyrtys jeh cur magh ec carbid, as myr shoh dy jean ad troggal seose, er-lheh tra t’ad ayns buill gollrish coanyn as buill ta lhaggyn ’sy thalloo, ayndaue ta gassyn as myn-vreneenyn troggal seose as t’ad cochianglt rish traaght. T’ee gra dy vel fys ain dy vel ad farbaghey yn tayrn ennal, as dy vod ad y ve yn oyr son doilleeidyn ’sy traa foddey lesh scowanyn neesht. T’ee gra, myr shoh, dy vel yn Rheynn jeeaghyn dy gheddyn magh cre gollrish ta ny towseyn shen, as dy vel shen cur fys stiagh ’sy choayrs, my vees fys echey dy vel doilleeid ayn, dy vel caa dy ghoaill ayns laue eh.

Ta’n Doctor Haywood gra dy vel yn data ec y traa t’ayn currit roish y theay son ny ynnydyn ec yn Rheynn, as my vees sleih goll gys ynnyd eggey yn Rheynn dy jean ad feddyn fys ayns shen. T’ee gra dy nee baghtal eh dy vel shoh sheeyney magh ny ynnydyn as dy jean yn Rheynn stiurey shoh rish daa vlein, dy bunnidagh dy yannoo shickyr dy vel sett mie dy ghata ayn. Er-lhee, ny vees jeant son shiartanse jeh ny ynnydyn shoh, nee eh cur enn er y nhee nagh vel rieau towseyn dy vroighe ry gheddyn ayns shen, as nagh bee feme er freayll arrey orroo ’sy traa ry heet, agh er-lhee dy vel eh feer resoonagh dy yeeaghyn er shen, dy vel fys ec yn Rheynn as dy yannoo yn reaghys shen er yn oyr dy vel feanish echey.

Ta’n Doctor Haywood gra dy vel shoh yn chied chreear as dy jean yn Rheynn jeeaghyn er dy chooilley voayl, er-lhee, er coontey shoh, dy by chosoyllagh eh nagh jean yn Rheynn three feed ynnyd ’sy traa ry heet er yn oyr dy vel ynnydyn ayn as enn currit orroo nagh vel ayns rieughid veg ayns shen – as t’ee cheet er fer jeh ny ynnydyn ec Kione ny Hayrey – as nagh vel ee jerkal rish shen soilshaghey magh veg mychione stayd boght yn aer ’syn ynnyd shen, as t’ee gra, peiagh erbee t’er ve ayns shen rish traa erbee, dy bee fys oc cre cho geayeeagh as t’eh heose ayns shen, as yn nhee nagh vel monney traaght ayn, myr shoh nagh nee yn Rheynn fakin veg ayns shen, agh dy vel ad jannoo shen dy yannoo lane shickyr, as jannoo prowalyn ayns ny ynnydyn shen.

Ta’n Doctor Haywood gra, cho leah’s ta’n Rheynn er n’yannoo yn studeyrys daa vlein, dy jean eh eisht jeeraghey stiagh er ardyn dy ghoilleeid, as nee shen eisht jannoo seose oyr son coloayrtys s’lhea, foddee rish yn Rheynn Bun-Troggalys, mychione caghlaa yn aght ta raaidyn nyn lhie, ny caghlaa tosheeaghtyn son traaght, dy reayll carbid gleashaghey, gyn carbid tannaghtyn ayns shen as ny jeshaghtyn oc goll, tra ta fys oc dy vod towseyn dy vroighe yrjaghey.

---oooOooo---

Ta daa Oltey yn Chiare as Feed er chremmey yn Shirveishagh Bun-Troggalys, dy ren eh gialdyn dy beagh co-choyrle er ny chummal bentyn da claareyn hraa ny barrooseyn, agh nagh row shen jeant. Ayns soie yn Chiare as Feed, Mee ny Nollick 2021, dooyrt Tim Crookall dy beagh, dy lane shickyr, slane co-choyrle son dy chooilley pheiagh mychione claare hraa ny barrooseyn son y vlein 2023. Agh cha daink shen, as ayns ynnyd jeh shen va aa-scrutaght sthie.

Ta Oltey yn Chiare as Feed son Doolish Hwoaie, David Ashford, gra nagh vel shen mie dy liooar. T’eh gra dy vel traa liauyr dy liooar er ve ayn, as shinyn cheet nish gys jerrey 2023, tra ren yn Shirveishagh gialdyn dy beagh aa-scrutaght jeh claare hraa ny barrooseyn, as dy jarroo dy dooyrt eh dy row eh shassoo er dy bollagh dy beagh slane aa-scrutaght ayn, as dy beagh shen son claare hraa ny barroosyn son 2023. T’eh gra dy vel y freggyrt ain da’n eysht, vees soilshaghey magh nagh row lheid y cho-choyrle ayn lesh y theay, as ayns firrinys dy vel caghlaaghyn erbee er ve jeant gyn sorch dy cho-choyrle erbee, dyn y wooise da fockleyn y Hirveishagh as eh gra dy beagh son shickyrys slane co-choyrle son dy chooilley pheiagh trooid yn Ellan.

Ta Mnr Ashford gra dy vel y Reiltys geearree tooilley sleih dy yannoo ymmyd jeh ymmyrkey theayagh, as dy vel yn un aght veagh eh abyl arragh dy yannoo shen, shen my vees eh ayns rieughid loayrt rish sleih mychione ny vees ny femeyn oc. T’eh gra nagh vel eh ynrican adsyn ta troailt er ny barroosyn hannah, as adsyn as ta keeayll chionnit oc jeh’n shirveish, agh neesht adsyn nagh vel jannoo ymmyd jeu, as toiggal yn oyr nagh vel ad gymmydey ad, as ny foddee y ve jeant, cre ny caghlaaghyn da’n chirveish, dy yannoo eh smoo freggyrtagh da ny femeyn oc. T’eh gra, myr shoh, dy vel eh oyr son ve beggan mollit dy row ymmyd jeant jeh ny fockleyn shen, tra dy nee baghtal eh nagh ren shen taghyrt.

Ta Mnr Ashford gra nagh vel aa-scrutaght sthie jannoo seose co-choyrle, as, Mee ny Nollick 2021, dy row y feysht veih Mnr Callister – shen dy ghra Oltey yn Chiare as Feed son Connaghyn, Rob Callister – dy row y feysht veih Mnr Callister feer, eer chleeir, as dy ren Mnr Callister cur feysht jeeragh mychione co-choyrle theayagh. T’eh gra, my vees shin dy gheddyn sleih er ymmyrkey theayagh, dy vel feme er loayrt rish ymmyderyn yn ymmyrkey theayagh, as neesht roosyn nagh vel nyn ymmyderyn, dy hoiggal yn aght foddee yn shirveish ve smoo freggyrtagh da ny femeyn oc. T’eh gra, mannagh vel shin jannoo shen, nagh jean eh shareaghey arragh ayns rieughid, as dy vel eh gollrish shirveish erbee as yn eddin echey gys y chustymeyr, dy vel feme ayns rieughid er loayrt rish y chustymeyr as dauesyn as foddee dy bee ad nyn gustymeyryn cummyssagh, dy hoiggal ayns rieughid yn aght foddee sleih gimman roish caghlaa as croo margey smoo.

Ta Mnr Ashford gra, dasyn, er-lesh dy vel y chlaare hraa ro chramp – foddee dy vel shen bentyn dasyn hene – agh er-lesh, tra ta sleih jeeaghyn urree, dy vel ee ro chramp, as er-lheh mychione ny vees taghyrt eddyr laghyn seyrey ny scoillyn; ny vees taghyrt ec shiartanse dy hraaghyn yn laa tra ta shirveishyn caghlaa; as er-lesh dy vel feme er goll back gys ny v’ayn foddee feed blein er dy henney, va ny claare hraa foddey ny sassey ny shen vees ayn nish.

By vie lesh Mnr Ashford shirrey er yn Rheynn Bun-Troggalys dy gholl magh as dy chummal slane co-choyrle lesh y theay, chammah’s ymmyderyn ny barroosyn as neu-ymmyderyn, mychione ny t’ad dy yeearree veih coarys yn ymmyrkey theayagh, raad t’ad gennaghtyn dy lhisagh eh goll ’sy traa ry heet, as ny t’ad feme dy ve freggyrtagh da ny femeyn oc. T’eh gra dy vel shin shirrey dy chur er y phobble gaase myr ayrn jeh’n strateish tarmaynagh, as dy jean shen cur preays er bun-troggalys as dy vel feme er jannoo shickyr dy vel yn ymmyrkey theayagh ain freggyrtagh da ny femeyn shen.

Myr cheayll shin, she Rob Callister hug yn feysht hooar freggyrt Mnr Crookall, Mee ny Nollick 2021, dy beagh co-choyrle ry chummal. T’eh gra dy row yn freggyrt oyr son ve mollit dy mooar, as er-lesh, dy row peiagh ennagh briaght jeh’n chooid smoo dy olteynyn as olteynyn ayns ny co-voodeeys ain, dy vel ad geearree caa smoo dy chur stiagh bentyn da’n chlaare hraa as yn aght ta ny barrooseyn gobbraghey mygeayrt yn Ellan ain. Er-lesh, gra jus dy vel ad er loayrt ynrican rish ny lughtyn-reill ynnydoil, foddee dy vel ad cochianglt rish y chooish, agh cha nel ad ny fir smoo t’ayn. T’eh gra yn sleih as ta feme cur stiagh ny smoo mychione ny claareyn traa, dy nee baghtal eh dy vel shen yn sleih ta jannoo ymmyd jeu, as dy vel enn echey er sleih ayns Connaghyn as t’ad gearree cur stiagh mychione ny claareyn traa er yn oyr dy nee cooish ee vees jannoo orroo dy mooar. 

Ta Mnr Callister gra nagh vel eh goaill yindys mychione shoh er yn oyr dy vel shoh yn aght cadjin vees taghyrt ec y traa t’ayn cheusthie jeh’n Reiltys. Er-lesh, my vees gialdyn da’n theay son cur stiagh ny smoo er cooish er-lheh ny shirveish vees goll er ymmydey trooid yn Ellan, eisht dy lhisagh eh cooilleeney shen, as reesht dy vel eh cur eam er yn Shirveishagh Bun-Troggalys ayns rieughid dy chooilleeney y gialdyn shen, as dy chur da’n theay – cha naa ynrican ’sy rheynn reihyssagh echeysyn hene ayns Connaghyn, agh trooid yn Ellan -  cur stiagh smoo ayns ny claareyn traa ain, er yn oyr dy vel shin geearree greinnaghey tooilley sleih dy yannoo ymmyd jeh shirveishyn barroose, myr shoh dy vel yn un aght fod mayd shareaghey ny shirveishyn barroose, shen liorish geaishtagh rish yn sleih ta jannoo ymmyd jeu.

---oooOooo---

Ta’n sheshaght cheirdey Unite smooinaghtyn foddee dy ren preayssyn yn imbagh cur er obbreeyn ’sy cherroo theayagh dy cheau teiy ayns foayr jeh cheb vees bishaghey yn argid faill oc liorish 6%. Ren yn sheshaght cheirdey soilshaghey magh dy ren 62% jeh ny olteynyn soiaghey jeh’n cheb, agh t’ee gra nagh vel ny 38% elley ren jiooldey y cheb goll er jarrood.

Roish nish ren Unite cur gys lieh y Varrantys er Shirveishyn Theayagh dy ren ad croo barney eddyr keimyn y aarey lesh argid smoo as keimyn lesh argid sloo liorish chebbal bishaghey soit er earroo ’sy cheead shaghey saase elley dy chooney ny smoo lesh obbreeyn ec ny keimyn sinshley.

---oooOooo---

Ta’n sheshaght cheirdey Unite smooinaghtyn foddee dy ren preayssyn yn imbagh cur er obbreeyn ’sy cherroo theayagh dy cheau teiy ayns foayr jeh cheb vees bishaghey yn argid faill oc liorish 6%. Ren yn sheshaght cheirdey soilshaghey magh dy ren 62% jeh ny olteynyn soiaghey jeh’n cheb, agh t’ee gra nagh vel ny 38% elley ren jiooldey y cheb goll er jarrood.

Roish nish ren Unite cur gys lieh y Varrantys er Shirveishyn Theayagh dy ren ad croo barney eddyr keimyn y aarey lesh argid smoo as keimyn lesh argid sloo liorish chebbal bishaghey soit er earroo ’sy cheead shaghey saase elley dy chooney ny smoo lesh obbreeyn ec ny keimyn sinshley.

Rere fysseree veih’n Oik Emshyraght ayns Runnysvie, va Jerrey Fouyir ny s’fliughey, ny s’dullyr as beggan ny smoo geayeeagh na cadjin. Ta ny fysseree soilshaghey magh towse dy liaghey ooilley cooidjagh va shey feed millimeadar, vees mysh shiaght millimeadar jeig ny smoo na’n towse er mean, as va beggan ny sodjey na kiare feed oor as kiare-jeig dy hoilshey ny greiney ayn, cosoyley rish cheead oor as shey ponk queig er mean son y vee shen. 

Ny yeih dy row stayd groamagh ayn son y chooid smoo, va’n vee bunnys un cheim Celsius ny s’choe na’n tempreilys er mean as cha row lheeah rio thallooinagh recortit agh yn un laa.

More from Manx Gaelic